Na mijn laatste ritje in 2015 naar De wijzen uit het oosten voordat de Briebelbus verplicht de winterstalling in moest hoorde ik een vreemd geluid komen uit de motorruimte. Het klonk rammelend of schrapend. Voor een snelle inspectie heb ik de V-snaar verwijderd en de dynamo met de hand gedraaid. Daarbij kwam ik tot de conclusie dat de ventilator ergens aanloopt. Want ik voelde dat hij ergens langs schuurt. Dit zijn situaties die ik graag wil voorkomen, en dus is het tijd voor een inspectie van het probleem.
Omdat ik mij van de eerste reparaties aan de Briebelbus in 2006 kan herinneren dat het verwijderen van de dynamo/ventilator een lastige klus is als de motor nog ingebouwd zit, leek het mij heel verstandig om mij er eerst een beetje in te verdiepen.
 |
| Van 2015-10-14 aanlopen ventilator |
De service manual beschrijft dat het mogelijk is de dynamo met ventilator te verwijderen, en dat je slechts een kleine ingreep hoefde te doen zodat je de complete dynamo met ventilator kan verwijderen.. nou ja dat is de theorie dan. In de praktijk is het natuurlijk altijd anders, bij een T2 bus met een typ-1 1600cc motor heb je geen "service-luik" waardoor je alles in gebogen positie moet doen terwijl je door het motor luik half naar binnen lig. Hierdoor is het vaak erg donker en moet je het meeste op de tast doen. Toch leek het mij niet onmogelijk om de klus uit te voeren zonder de motor uit de bus te halen.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
In februari was het tijd om de klus aan te pakken en volgens procedure heb ik de volgende stappen doorlopen:
1. De Carburateur moet worden verwijderd
2. De slangen vanaf de koeltunnel moeten worden losgemaakt
3. De koeltunnel moet worden losgemaakt zodat deze een stukje kan worden opgetilt
4. De beplating van de oliekoeler (aan de achterkant) moet worden verwijderd
5. De band waarmee de dynamo wordt bevestigd moet worden losgemaakt
6. Vervolgens moeten de 4 schroeven van de bevestigingsplaat worden los gemaakt
7. En de thermostaat (voor de koelkleppen) moest onder de motor los worden gemaakt/verwijderd.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
|
| Van 2015-10-14 ventilator |
En inderdaad de dynamo met de ventilator waren los; het koelhuis rammelde ook al; maar ik had niet genoeg ruimte om de dynamo met ventilator aan elkaar te verwijderen, de ventilator bleek telkens klem zitten achter het inlaatspruitstuk..
Ook het gebruiken van een paar balken als hefboom om de koeltunnel op te liften was niet voldoende. Er was te weinig ruimte. Anderen die met deze klus bezig zijn maken de ventilator los van de dynamo en verwijderen ze apart van elkaar. Ik wilde het graag as 1 geheel verwijderen, zodat er niets los in de koeltunnel kon vallen.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Dus heb ik maar besloten om de volgende stap te zetten:
8. verwijderen van motorschuim
9. verwijderen achterste plaatwerk
10. Loshalen van spruitstuk voorverwarming op de uitlaat
11. Los halen van de rubber moffen waarmee de inlaat spruitstukken aan de bochten zijn bevestigd.
12. Loshalen van rechter inlaat bocht
13. Verwijderen inlaatspruitstuk
14. loshalen van dynamosteun.
15. loshalen van de benzine slang op de benzinepomp
16. Verwijderen van kabels die in de weg zitten.
17. Verwijderen van de bobine.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Toen ik deze extra onderdelen verwijderd had; kon ik eindelijk met veel moeite ook de complete dynamo met ventilator en tussenplaat verwijderen. Voor het mooie had ik nog iets te weinig ruimte, want het verwijderen van de dynamo steun bleef ongeveer 3mm hangen op zijn draadeinden. Maar met veel gewurm en stevige taal had ik uiteindelijk toch alles los en uit de bus.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Bij de inspectie van de ventilator viel er een moertje tussen de bevestingsplaat en de ventilator vandaan.. Dit is waarschijnlijk de boosdoender. Bij montage van de bevestingsplaat op de dynamo in 2008 heb ik waarschijnlijk het moertje niet vast genoeg gedraaid en is deze na zo'n 30.000km los gelopen. Hierdoor liep de ventilator niet meer volledig vrij en heeft hij langs de bevestingsplaat geschuurd wat het schrapende geluid gaf.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Nu de spullen verwijderd zijn heb je een beetje werkruimte in het motorruim, tijd om de rest ook aan een inspectie te onderwerpen en schoon te maken op plekken waar je anders niet of nauwelijks bij kan. Aan de binnenkant van de koeltunnel zat wat zwarte troep en aanslag. Dat was heel mooi te zien op de (marino) gele achtergrond.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Ik heb opnieuw het spruitstuk voorverwarmingskanaal door geprikt, na 7 jaar zat er toch weer een hoop kool en troep in, wat de doorstroming in die buis bemoeilijkt. Dit heeft dan nadelig invloed op het brandbaar mengsel. (bevriezen van carburateur e.d.)
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Voor dat ik kon beginnen met terugbouwen moest ik wat pakkingen bestellen en ik heb meteen wat extra's besteld voor de geplande olie ververs beurt. En ik vond het tijd om de bougiekabels, verdeelkap, rotor te vervangen.
Het terugbouwen.
Omdat het afbouwen van de motor meer tijd in beslag had genomen dan ik had voorzien, leek het me verstandig om voor het terug bouwen ook ruim de tijd te nemen. Dit moest de laatste zaterdag van februari gebeuren, omdat ik het eerste weekend van maart weer met de bus wilde rijden. In februari is het best fris in de garage; dus opnieuw 2 kachels aan en beginnen.
Als eerste begon ik met controle van de dynamo/ventilator en bevestigingsplaat. Om er voor te zorgen dat de moertjes niet nog een keer loslopen heb ik nu RVS borgmoertjes gebruikt. Daarna was het zaak dat alles genoeg ruimte had en de ventilator niet nog een keer kan aanlopen. Daartoe heb ik 2 ipv 1 shim geplaatst tussen de bevestigingspoelie en de ventilator.
Het vastzetten van de ventilator zelf was ook nog even een uitdaging; omdat je hem met 60Nm moet vast zetten. Karin had ik de opdracht gegeven de dynamo stevig vast te houden op de werkbank. Met een schroevendraaier in de uitsparing heb ik de dynamo kunnen blokkeren en vervolgens met de momentsleutel kon ik de ventilator vast zetten.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
De montage handleiding voor het terug opbouwen van de motor is erg simpel. "Put back in reverse order" Dus daar sta je dan. Ik moest aardig wurmen bij het verwijderen van de ventilator, dynamosteun en het inlaatspruitstuk. Dus ook bij het terugbouwen zou dat nog een uitdaging worden.
Ik kreeg de boel niet op z'n plek zonder geweld. Met grote risco's op beschadiging en andere ellende. Voor het mooie moest de koeltunnel toch wat verder omhoog, zodat ik meer ruimte kreeg. Uiteindelijk bleek dat er achter de koeltunnel nog 1 stuk plaatwerk (soort van glijbaantje) zat met 1 schroef dat hem verhinderde om ver genoeg opgetild te worden. Na het verwijderen van die ene schroef kreeg ik net een centimeter meer ruimte; waarmee ik de dynamosteun over de draadeinden kon wurmen; gelijktijdig de ventilator /dynamo op hun plek duwen en het inlaatspruitstuk er achterleggen.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Toen dat eenmaal losjes op hun plek zat kon ik verder met het afwerken en volgens procedure alles in "reverse order" terug plaatsen. Meteen de bedrading beetje weg gewerkt en de boel schoongemaakt en opgeknapt.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Een van de dingen waar ik het meeste mee zat te etteren is het gaskabel doorvoerbuisje. In het verleden zat deze bij mij niet geborgd, waardoor hij heen en weer kon bewegen en daarmee de loop van de gaskabel beinvloedde. Ik heb dat destijds opgelost door hem met een slang klem vast te zetten achter het koelhuis. Het losdraaien bij demontage verliep zonder problemen, maar het terug aandraaien. man wat een rotklusje. ik moest het op de tast doen en het wilde maar niet vlotten. Nadat ik er een halfuur mee gevochten had heb ik het opgegeven. Het was ondertussen al bijna 19:00 en voordat ik heftig gefrusteerd wordt vond ik het een mooi moment om de dag af te sluiten.
Opbouwen van de motor dag 2
Het eerte weekend van maart. Ik had gepland om vandaag te gaan rijden met de bus. (de Bikkelmeeting van de VCT-2 te bezoeken) maar de motor was nog niet klaar en vol enthousiasme stortte ik me er opnieuw op. De eerste klus.. je raad het al; het vast zetten van de gaskabel doorvoerbuis. Met frisse energie en geduld lukte het me nu binnen 10 minuten. Daarmee stond niets mij meer in de weg om de opbouw vandaag af te ronden.
Voor de koeling van de motor is het belangrijk dat alle pakkingen en afschermingen goed gemonteerd worden. Bij het voorverwarmings kanaal miste ik een paar pakkingen; waarvan ik dacht dat deze niet te krijgen waren. (zie nummers 6 en 7 op onderstaande tekening)
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Bij het shoppen naar de onderdelen voor het opbouwen kwam ik ook deze pakkingen tegen. Mooi om dit meteen mee te vervangen.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Voor het terug plaatsen van de carburateur eerst daar de oude pakking verwijderd zodat hij netjes aansluit op het inlaatspruitstuk.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Daarna alles controleren; nogmaals controleren nalopen en vast zetten. Vervolgens met de ratel de krukaspoelie meerdere malen rond gedraaid. Ik hoorde of voelde niets vreemds. Ook de ventilator loopt mooi vrij. Daarna de ontsteking los gehaald en met de startmotor de olie laten rondpompen. Dan is het moment aangebroken om de motor te starten. Vanwege de winterstalling is de eerste opstart altijd wat moeizaam, maar na een aantal pogingen kwam hij toch tot leven.
 |
| Van 2015-10-14 ventilator |
Natuurlijk is het altijd een mooi moment als de motor weer loopt en je de bevestiging krijg dat je het werk correct hebt afgerond. Daarna meteen een grote testrit door de omgeving gemaakt om te ervaren of alles naar behoren werkt. En daarmee is het Bus seizoen van 2016 officieel geopend.
Ik vond het een leuke klus om te doen. Nu ga ik er volledig vanuit dat ik minimaal de komende 30.000km de motor niet meer zover uit elkaar hoef te halen als dat nu nodig was.
Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben? Stuur me een email: Briebelbus[@]Gmail.com of laat een reactie achter.
Groeten
Marcel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten